Aşkın dört yılda kimyası çıkıyor
Canan TAN
"Ey aşk, güzel
ve kısasın," diyor Schiller.
Aşk, güzel olduğu için mi kısa,
yoksa kısa olduğu için mi güzel, pek anlaşılmıyor. Ancak kesin olan şu
ki, bilimadamları Schiller'i destekliyor.
Yapılan bilimsel çalışmalar, en büyük
aşkların bile en fazla dört yıllık bir ömre sahip olduğunu kanıtlamış.
Bu durum "aşkın kimyası" gereğiymiş.
Meğer, bedenimizin salgıladığı
"adrenerjik hormonlar" duygusal dünyamızda at koşturuyormuş da
farkında değilmişiz. Aşkın sosyobiyolojisinde ahlak, gelenek, duygu ve akıla
yer yokmuş! Noradrenalin, dopamin, fenilalanin hormonları, bizden habersiz üretimlerini
hızlandırıp yavaşlatarak, aşkın başlamasını ya da bitmesini sağlıyorlarmış...
Eczacı gözüyle eski farmakoloji
kitaplarını şöyle bir karıştırdık. Bu maddelerin, beden üzerindeki
fizyolojik etkileri dışında, aşk cephesindeki marifetlerini de görelim, öğrenelim
diye...
Bu üç hormon da, sanılanın aksine,
beyinden değil böbreküstü bezlerinden salgılanıyor. Ancak öncesinde
beyinsel bir uyarı, bir kıvılcım gerekiyor.
"Göz gördü, gönül sevdi,"
deriz ya, işte o hesap. Beyine beğenme sinyalleri ulaşınca, böbreküstü
bezleri faaliyete geçiyor. Gelsin adrenalin, gitsin dopamin yanı sıra
fenilalanin. "Beğeni"nin şiddetine göre, salgılanan miktar azalıp
çoğalıyor.
Hormonların etkisiyle, önce "kalp
atış temposu" hızlanıyor. Bu arada, kalp adalesinin kasılma gücü ve
uyarılma yeteneği artıyor. (Yürek çarpıntısı dedikleri bu olsa gerek!)
Bir de bakıyorsunuz ki, körkütük aşık
olmuşsunuz! Yani aşkın merkezini "kalp" olarak hedefleyenler yanılmıyorlar.
Aşk beyinde yürüyüşe başlayıp, kalpte çadır kuruyor. Kendisine biçilen
kamp süresi bitinceye kadar da orada kalıyor. Ya sonra...
Sosyobiyologlar "Aşk bir çifti, çocuk
yapıp büyütmeleri için gereken süreyle birarada tutar," diyorlar. Bunu
da en çok dört yılla sınırlıyorlar. Ne kadar acımasız değil mi?
Dört yılın sonunda, beraber olunan kişi
için, hormon üretimi yavaşlıyor, hatta duruyormuş. Buna göre, dürüst
davranıp, "Sana karşı salgıladığım hormonlarım yok oldu. Artık
beraber olamayız!" demek son derece bilimsel bir ayrılık...
Başka bir deyişle; noradrenalin,
nahadrenaline dönüşünce, aşkı sakız gibi uzatmanın bir anlamı kalmıyor.
İyi de, yıllar yılı beraberliklerini
mutlulukla sürdüren çiftlere ne demeli? Bunca yılı, adrenalinsiz,
dopaminsiz mi geçirdi bu zavalılar?
Bunun da bir izahı var haliyle... İnsanlar
aşık olunca, aşık oldukları kimseyle bereber yaşama tutkusuyla yanıp tutuşurlarmış.
Aşk zamanla sevgiye -birazda alışkanlığa - dönüşünce, tutku da ortadan
kalkıverirmiş.
"İnsanın sürekli aşık
olabilmesi için hiç evlenmemesi lazım," diyor Oscar Wilde. Shakespeare
de "Aşktan başka her türlü arkadaşlık süreklidir," diye ona alkış
tutuyor.
Tutku ile sevgiyi teraziye çıkarıp
tartsak... Bir kefede aşkın deli kişiliği "tutku"; diğerinde
tutarlı, dingin, uzun soluklu "sevgi"... Sağlıklı bir ilişki için,
hangisi daha önemli acaba?
Bilimsel gerçekleri inkar etmek
haddimize düşmez! Ama bilimadamları hiç yanılmazlar mı? Dört yılın
sonunda da hormonlarına sahip çıkan beden yok mudur?
Müslümanlar karşı
Singapur'un müslüman liderleri ortak bir bildirge yayınlayarak Sevgililer Günü ya da bir başka deyişle St. Valentine Günü'nün müslümanlara yönelik olmadığını, bu nedenle kutlamayacaklarını bildirdi. Liderler, diğer dinlere saygılı olduklarını, ancak bunun onları taklit edecekleri anlamına gelmeyeceğini belirtti.
Erkekler ne ister?
Amerika'da bir giyim firması yaptığı bir araştırmada,
sevgililer gününün genellikle kadınlara hediye almaya yönelik olduğu
sonucunu çıkardı. Bunun için erkekler arasında yeni bir anket düzenleyen
firma erkeklere sevgililer gününde hangi hediyeleri istediğini sordu. İşte
sonuçlar:
- Mum ışığında romantik bir akşam
yemeği
- Egzotik yağlarla yapılacak bir vücut
masajı
- Maceralı bir yolculuk
- Bir spor karşılaşması için bilet
- Yatakta sabah kahvaltısı
- Parfüm
Yakalarsam muck muck!
Rusya'da Sevgililer Günü'nün bambaşka bir anlamı olacak: Minsk'te toplanacak olan sekiz bin çift aynı anda öpüşerek topluca Guinness Rekorlar Kitabı'na girmeye çalışacaklar. Rekorun kırılabilmesi için gerekli 'sevgili kadro' çevre şehirlerden ve üniversitelerden gelecek aşıklarla kurulmaya çalışılacak. Bundan bir önceki rekor, aynı anda öpüşen üç bin aşıkla Amerika'da kırılmıştı.
Bir ay daha uzatılsın
Amerika'da sevgililer gününe kadar aşkı bulamayacağını düşünen bir grup ilginç bir kampanya başlattı: "Sevgililer günü 14 Mart'a kadar uzatılsın!" Bu kampanya internet üstünde çöpçatanlık yapan internet siteleri tarafından hemen kabul edilip uygulamaya kondu bile.